Opieka naprzemienna – alimenty, przesłanki, miejsce pobytu, świadczenia wychowawcze

Opieka naprzemienna jest jednym ze sposobów wykonywania opieki rodzicielskiej. To rozwiązanie stosowane w przypadku, kiedy pary rozstają się, a mają wspólne potomstwo. Opieka naprzemienna polega na sprawowaniu opieki nad dzieckiem zamiennie, co oznacza, że na przykład przez tydzień dziecko jest u jednego z rodziców, a przez kolejny u drugiego z nich.

Czym jest opieka naprzemienna?

Opieka naprzemienna to forma sprawowania pieczy nad dzieckiem przez rodziców do czasu osiągnięcia przez nie pełnoletności. Odbywa się w równych okresach czasu przez matkę oraz ojca, co oznacza, że dziecko przebywa tyle samo czasu z jednym, jak i drugim rodzicem. Jeżeli pozostaje tydzień u jednego z nich, to kolejne siedem dni powinno spędzić z drugim rodzicem. Jest to wygodne rozwiązanie, które jest nadzwyczaj często stosowane w rodzinach po rozstaniu rodziców.

Definicja sprawowania opieki naprzemiennej nad dzieckiem

Warto podkreślić, że w kodeksie rodzinnym nie występuje definicja samej opieki naprzemiennej, jednak informacje na ten temat można znaleźć w ustawie o pomocy państwa w zakresie wychowania dzieci, a także w ustawie o świadczeniach rodzinnych, skąd można dowiedzieć się, że taka opieka wymaga sprawowania przez rodziców stałej pieczy nad dzieckiem w naprzemiennych, ale równych okresach czasu, co oznacza, że dziecko w praktyce na zmianę powinno przebywać tyle samo u jednego, jak i u drugiego rodzica.

Jeżeli dwa tygodnie mieszka z mamą, to kolejne dwa tygodnie powinno dziecko zamieszkiwać u taty.

Ustalenie tego prawa jest możliwe w sytuacji kiedy rodzice rozwodzą się i na ich wniosek oraz na podstawie porozumienia. Ponadto sąd może orzec taka decyzje w przypadku braku takiego porozumienia ze strony rodziców. Takie zapiski są uwzględnione w zmianach do ustawy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego oraz w kodeksie postepowania cywilnego z dnia 25 czerwca 2015 roku, natomiast weszły w życie 29 sierpnia 2015 roku.

Opieka naprzemienna. Jakie są przesłanki do jej sprawowania?

Opieka naprzemienna jako sposób wykonywania władzy rodzicielskiej sprawdzi się w sytuacji, kiedy pomiędzy rodzicami nie występują konflikty, ponieważ w przyszłości mogą być one źródłem nieporozumień w sprawowaniu opieki nad dzieckiem. Warto podkreślić, że ten rodzaj opieki może zostać ustalony biorąc pod uwagę porozumienie pomiędzy rodzicami lub oficjalnie orzeczone przez sąd. Taki rodzaj sprawowania opieki nad dzieckiem rodzice mogą ustanowić również oficjalnie przed mediatorem poprzez zawarcie ugody. Pomocne w tym zakresie się porady specjalistów, którzy z łatwością doradza oraz pomogą w wypełnieniu odpowiednich wniosków. 

Warto podkreślić, że opieka naprzemienna sprawdzi się w sytuacji kiedy rodzice dziecka mieszkają niedaleko siebie i ich miejsce zamieszkania nie będzie kolidowało z uczęszczaniem dziecka do placówek oświatowych. Co więcej, rodzice muszą także posiadać pełną władzę rodzicielską.

Przed podjęciem decyzji na przykład przez sąd w sprawie ustanowienia opieki naprzemiennej przez rodziców nad dzieckiem powinno zostać przeprowadzone badanie przez specjalistów, którzy zbadają rodziców, a także dziecko i wydadzą stosowną opinię oraz muszą podjąć decyzję co do uregulowania kwestii sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Opieka naprzemienna, a miejsce zamieszkania rodziców

Miejscem sprawowania opieki powinno być miejsce zamieszkania rodziców, bądź tego, któremu przysługuje władza rodzicielska. Warto mieć na uwadze, że dziecko jest i jego potrzeby są najistotniejsze, dlatego to jego dobrem powinni kierować się rodzice, a także sąd wydając stosowne orzeczenie. Opieka naprzemienna jest o tyle korzystnym rozwiązaniem, że zapewnia swobodny kontakt dziecka z każdym rodzicem oraz możliwość lepszego zaspokojenia potrzeb dziecka poprzez naprzemienny i ciągły dostęp do relacji z nimi. Ponadto taka forma opieki daje możliwość uczestnictwa w codziennej aktywności rodziców oraz dziecka, a także wzajemne uczenie się od siebie różnych ról oraz wzorów postępowania.

Dodatkowo opieka naprzemienna daje możliwość kontaktów dziecka z dziadkami oraz pozostałymi członkami rodziny każdego z rodziców, dzięki czemu dziecko może swobodnie kształtować poczucie tożsamości oraz dobrej samooceny, a także odpowiednich relacji ze swoimi bliskimi. To wszystko jest niezwykle istotne i wpływa na odpowiednią percepcję świata przez dziecko.

Obowiązek alimentacyjny, a opieka naprzemienna

Warto zaznaczyć, że często wśród rodziców, którzy stosują opiekę naprzemienną jest stosowany obowiązek alimentacyjny. Jest on uzależniony od kilku czynników i nie jest zdefiniowany prawnie. Jednak to co najistotniejsze, chociaż bardzo często mylnie odbierane przez społeczeństwo – w opiece naprzemiennej stosowany jest obowiązek alimentacyjny dla obojga rodziców, którzy utrzymują dziecko podczas czasu, kiedy przebywa u każdego z nich. Wysokość ustalonych alimentów w tej sytuacji jest zależna od potrzeb osoby uprawnionej do pobierania tego świadczenia. Jednak to co najistotniejsze, to wyraźnie trzeba zaznaczyć, że piecza naprzemienna nie znosi obowiązku alimentacyjnego rodziców wobec dziecka. Warto podkreślić, że także oboje rodziców posiadają prawo do pobierania świadczenia wychowawczego 500 plus. Zwykle jest stosowana zasada, ze takie świadczenie pobiera każdy rodzic w odpowiednio wysokiej połowie każdy z nich.

Przejdź na pełną stronę, aby zobaczyć i przesłać formularz.

Opieka naprzemienna, a świadczenia wychowawcze

Podczas stosowania opieki naprzemiennej rodzice mogą ustalić pobieranie świadczenia wychowawczego. Takie świadczenie może zostać przyznane jednemu z rodziców w wysokości 500 złotych, bądź każdemu z nich po połowie świadczenia, czyli po 250 zł dla każdego z nich. Ta zasada obowiązuje w przypadku rodziców rozwiedzionych, bądź żyjących w rozłączeniu, jednak dziecko powinno znajdować się pod ich naprzemienną opieką.

Warto podkreślić, że świadczenie wychowawcze jest niezależne od kryterium dochodowego oraz przysługuje na każde dziecko do momentu ukończenia przez nie 18 roku życia. Z wnioskiem o przyznanie tego świadczenia może wystąpić ojciec, matka, bądź opiekun prawny lub faktyczny dziecka, a świadczenie wypłacane jest każdego miesiąca i wniosek o jego przyznanie można złożyć drogą elektroniczną, bądź papierowo.

Chociaż istnieją wady i zalety opieki naprzemiennej to warto zaznaczyć, że niewątpliwie bardzo pozytywnym czynnikiem jest możliwość zachowania równych relacji dziecka z jednym, jak i drugim rodzicem, a także ich rodzinami. Dzięki takiemu rozwiązaniu także rodzice mają możliwość realizowania swoich obowiązków zawodowych oraz sprawowania opieki nad dzieckiem. Jednak istnieją także negatywne strony takiego rozwiązania między innymi: konieczność przemieszczania się dziecka z jednego domu do drugiego i konieczność adaptacji po tej krótkiej przeprowadzce.

Podejmując decyzję o opiece naprzemiennej ważne jest branie pod uwagę przede wszystkim dobra dziecka, a także właściwej współpracy rodziców. Dziecko powinno mieć prawo do niezakłóconego rozwoju i jest to najważniejszy element, który jest brany przez w sąd w podjęciu decyzji o sposobie sprawowania opieki przez rodziców nad dzieckiem. Ten element powinien także determinować podjęcie decyzji rodziców dotyczącej sprawowania opieki nad swoim dzieckiem. 

Chociaż istnieją wady i zalety opieki naprzemiennej to warto zaznaczyć, że niewątpliwie bardzo pozytywnym czynnikiem jest możliwość zachowania równych relacji dziecka z jednym, jak i drugim rodzicem, a także ich rodzinami. Dzięki takiemu rozwiązaniu także rodzice mają możliwość realizowania swoich obowiązków zawodowych oraz sprawowania opieki nad dzieckiem. Jednak istnieją także negatywne strony takiego rozwiązania między innymi: konieczność przemieszczania się dziecka z jednego domu do drugiego i konieczność adaptacji po tej krótkiej przeprowadzce.

Podejmując decyzję o opiece naprzemiennej ważne jest branie pod uwagę przede wszystkim dobra dziecka, a także właściwej współpracy rodziców. Dziecko powinno mieć prawo do niezakłóconego rozwoju i jest to najważniejszy element, który jest brany przez w sąd w podjęciu decyzji o sposobie sprawowania opieki przez rodziców nad dzieckiem. Ten element powinien także determinować podjęcie decyzji rodziców dotyczącej sprawowania opieki nad swoim dzieckiem.