Jak podzielić majątek przy posiadaniu nieruchomości? Wszystko co musisz wiedzieć + praktyczne porady
W konsekwencji zawarcia małżeństwa, między partnerami pojawia się wspólność majątkowa ( w razie nie uregulowania małżeńskiego ustroju majątkowego w odmienny sposób), a zatem wszystko co nabędzie dany małżonek, może wejść w skład majątku wspólnego. Kiedy pomiędzy skłóconymi małżonkami dochodzi do rozpadu małżeństwa, mieszkanie po rozwodzie, będące częścią majątku, podlega podziałowi. W jaki sposób dokonuje się podziału mieszkania po rozwodzie?
Jakie nieruchomości podlegają podziałowi?
Podziałowi podlegają tylko i wyłącznie nieruchomości, które zostały nabyte w trakcie trwania związku małżeńskiego łącznie przez obojga małżonków. Podziałowi podlegają wszystkie nieruchomości, ruchomości i prawa nabyte w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.
Wyjątkiem od tej reguły jest darowizna dokonana przykładowo przez rodziców jednego małżonka na jego rzecz, pomimo trwania ustawowej wspólności majątkowej. Wskazana darowizna nie wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków a w skład majątku odrębnego obdarowanego nią małżonka. Oczywiście w samej umowie darowizny darczyńcy mogą postanowić inaczej i dokonać darowizny do majątku wspólnego małżonków.
Czy nieruchomość została nabyta wspólnie?
W toczącym się postępowaniu o podział majątku sąd bada, które z nieruchomości można zaklasyfikować jako nabyte wspólnie przez małżonków. Pierwszym wyznacznikiem tego faktu będzie sprawdzenie księgi wieczystej. Samo postepowanie nie jest tak proste jak się wydaje. Zdarza się od wyroku rozwodowego do podziału majątku mija kilkanaście lat. Tymczasem prawomocny wyrok rozwodowy może stanowić podstawę do zmiany wpisu w księdze wieczystej.
Przykładowo w toku postępowania działowego sąd jest uprawniony do sprawdzania, co do wszystkich przedmiotów wskazanych przez strony postępowania, ich charakteru, w rozumieniu tego czy są, czy też nie są, składnikami majątku wspólnego.
W kolejnym kroku dokonane przez sąd ustalenia zostają zapisane w postanowieniu sądu. W punkcie orzeczenia ustalającego skład majątku wspólnego wskazywana jest również wartość nieruchomości.
Jak Sąd ustala wartość nieruchomości?
Czasem zdarza się , że pomiędzy małżonkami panuje zgoda w kwestii wartości nieruchomości. Wtedy postępowanie jest dużo prostsze, ponieważ sąd przyjmuje tą ustaloną przez nich wartość.
Jeśli jednak występuje brak zgodności w kwestii wartości nieruchomości, z listy biegłych sądowych prowadzonej przez sądy okręgowe powoływany jest przez sąd biegły. Na koszt wyceny ma wpływ wielkość nieruchomości, jej zabudowanie. Koszt wyceny waha się w granicach od 1000,00 zł do nawet kilku tysięcy złotych.
Jakie możliwości ma sąd przy dokonywaniu podziału majątku w zakresie nieruchomości?
Przy dokonywaniu podziału majątku w zakresie nieruchomości możliwości są następujące a sąd rozpoznaje je we wskazanej niżej kolejności :
1. Podział nieruchomości wspólnej
Jeśli chodzi o podział nieruchomości gruntowej niezabudowanej najczęściej nie ma z nim większego problemu. Sytuacja komplikuje się gdy nieruchomość jest zabudowana, w szczególności, gdy jest to tzw. nieruchomość mieszkaniowa.
Dla fizycznego przeprowadzenia takiego podziału czasami niezbędne jest wykonanie określonych prac budowlanych. W takiej sytuacji biegły w swojej opinii określa, jakie prace muszą być wykonane i jaki jest koszt ich wykonania. Sąd ustala, która ze stron uczestniczących w podziale koszt ten ma ponieść może być to także obowiązek wspólnego poniesienia takiego kosztu.
Jeżeli w budynku istnieje możliwość wydzielenia samodzielnych lokali mieszkalnych to biegły sporządzi dokumentacje związaną z wydzieleniem takich lokali oraz określi, które części nadal pozostaną częściami wspólnymi.
Oczywiście zarówno przy dokonaniu podziału pionowego, jak i przy wydzieleniu samodzielnych lokali mieszkalnych, powierzchnie przydzielanych każdemu z małżonków części majątku mogą nie być równe, a tym samym ich wartość może być różna. W takiej sytuacji sąd przyznaje „pokrzywdzonemu” małżonkowi dopłaty finansowe należne od drugiego z nich. Dopłaty, co do zasady, winny być płatne jednorazowo. Istnieje jednakże możliwość rozłożenia ich płatności na raty. Maksymalny okres rozłożenia płatności dopłat wynosi 10 lat. Różnice pomiędzy wartościami poszczególnych części podzielonego majątku określa biegły i on też wyznacza granice należnych z tego tytułu dopłat. Oczywiście ostateczna decyzja pozostaje w gestii sądu.
2. Przyznanie nieruchomości jednemu z małżonków.
Kolejno jeżeli niemożliwe jest dokonanie podziału w sposób opisany powyżej nieruchomość przyznawana jest jednemu z małżonków . Przy takim obrocie spraw małżonek ten zobowiązany jest do spłaty drugiego małżonka. W ustaleniu wysokości spłaty bierze się pod uwagę wartość nieruchomości uzgodnionej pomiędzy stronami lub wartości, która wynika z opinii powołanego w sprawie biegłego. Spłatę można rozłożyć na raty.
3. Sprzedaż nieruchomości.
Ostatnią w kolejności metodą podziału majątku wspólnego jest sprzedaż nieruchomości. Decyzję o sprzedaży nieruchomości sąd podejmie tylko wtedy gdy nie ma możliwości dokonania podziału w żaden z wymienionych wyżej sposobów.
Wydawać by się mogło ze zawsze możliwe jest przyznanie nieruchomości jednemu z małżonków i orzeczenie konieczności spłaty po jego stronie drugiego małżonka. Jednak nie zawsze istnieje taka możliwość. W ocenie czy dany sposób podziału majątku będzie właściwy niezbędne jest zweryfikowanie czy małżonek, któremu przyznawana jest nieruchomość ma faktyczną możliwość spłaty drugiej strony.
Intuicyjnie można odnieść wrażenie, że małżonek, któremu oddana jest cała nieruchomość powinien mieć środki na spłatę drugiego małżonka. Nic jednak bardziej mylnego. Nie zawsze ten fakt powoduje możliwość uzyskania środków finansowych na dokonanie spłaty. Jeśli przykładowo małżonek obejmujący całą nieruchomość nie ma tzw. zdolności kredytowej lub możliwości zaciągnięcia prywatnych pożyczek na spłatę może tak się stać. To właśnie w takich sytuacjach pozostaje ostatnie rozwiązanie jakim jest sprzedaż nieruchomości i oczywiście podział pieniędzy uzyskanych z jej sprzedaży.
Sprzedaż takiej nieruchomości następuje w drodze licytacji komorniczej. Należy jednak zauważyć fakt niekorzystności danego rozwiązania. Z uzyskanych pieniędzy komornik w pierwszej kolejności zaspokaja koszty sprzedaży, na które składają się przykładowo koszty ogłoszeń czy też jego wynagrodzenie. Istotnym jest, że sprzedaż takiej nieruchomości odbywa się według przepisów o licytacji komorniczej co w praktyce może oznaczać, że w pierwszej licytacji cena wywoławcza nieruchomości wynosi 3/4 ceny oszacowania przez biegłego. Kolejno jeśli ta licytacja będzie nieudana to w drugiej licytacji cena wywoławcza wyniesie już tylko 2/3 wartości tej wyceny.
Kancelaria Adwokacka Anna Wołczkiewicz może pomóc w ustaleniu, czy zachodzi podstawa do nieważności oraz wnieść skargę o wznowienie postępowania.
Skontaktuj się z nami
Opłata od wniosku o podział majątku
Opłata wniosku o podział majątku wspólnego jest stała i wynosi 1000,00 zł. Bardziej opłacalne jest zawarcie we wniosku propozycji, dokonania takiego podziału. Wtedy opłata od wniosku wynosić będzie znacznie mniej – 300,00 zł.
W praktyce wyznaczenie udziałów w majątku wspólnym może być skomplikowane, szczególnie jeśli w trakcie trwania małżeństwa doszło do wielu transakcji majątkowych, nabyć lub zbyć zostało wiele przedmiotów, a także w przypadku, gdy jeden z małżonków prowadził działalność gospodarczą. Wówczas dokładne ustalenie majątku i udziałów każdego z małżonków wymaga szczegółowej analizy przez Sąd, w związku z czym jeszcze przed podziałem sądowym warto zaczerpnąć porady prawnika.
Ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym
Ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym to proces, w którym małżonkowie decydują o tym, jak mają podzielić majątek zgromadzony w trakcie małżeństwa w sposób nierówny. Może to wynikać z różnych przyczyn, takich jak różnice w wysokości zarobków, wkład w wychowanie dzieci czy też inwestycje jednego z małżonków w rozwój firmy lub nieruchomości. W takiej sytuacji, małżonkowie mogą ustalić, że jeden z nich otrzyma większy udział w majątku wspólnym, aby uwzględnić jego wkład lub poświęcenia w trakcie małżeństwa. Takie rozwiązanie wymaga szczerej i otwartej rozmowy między małżonkami, a także dokładnego przeanalizowania ich sytuacji finansowej i majątkowej. Warto jednak pamiętać, że ustalenie nierównych udziałów w majątku wspólnym może być skomplikowane i wymagać pomocy prawnika, aby upewnić się, że proces ten jest zgodny z prawem i nie stwarza nieprzewidzianych konsekwencji w przyszłości.
Podział majątku po rozwodzie – 10 wskazówek:
Jak skutecznie przygotować się do podziału majątku:
Poznaj swoje prawa i obowiązki – zanim rozpoczniesz proces podziału, warto zdobyć wiedzę na temat swoich praw i obowiązków. Skonsultuj się z prawnikiem, aby uzyskać pełen obraz swojej sytuacji.
Myśl realistycznie – nie oczekuj, że otrzymasz wszystko, czego pragniesz, załóż pewien margines błędu.
Zdobądź dokumentację – poszukaj i zgromadź wszystkie dokumenty dotyczące twojego majątku, w tym dokumenty dotyczące nieruchomości, pojazdów, kont bankowych, polis ubezpieczeniowych, funduszy, posiadanych akcji czy udziałów itp.
Uważaj na ukrywanie majątku – jedna ze stron może próbować ukryć swoje aktywa lub zaniżyć ich wartość. Sprawdź uważnie wszystkie dokumenty i zwróć uwagę na ewentualne nieścisłości.
Wystrzegaj się nagłych decyzji – nie podejmuj decyzji, zanim dokładnie nie zrozumiesz skutków swoich działań. Warto skonsultować się z adwokatem lub ekspertem z zakresu szacowania wartości nieruchomości lub ruchomości, aby uzyskać pomoc w podejmowaniu decyzji.
Zachowaj spokój – unikaj kłótni i niekontrolowanych emocji. W sytuacji, gdy jesteś poddany stresowi, czasem ciężko jest zachować spokój, ale warto starać się podejść do sprawy w sposób opanowany.
Rozpatruj uważnie propozycje – pamiętaj, że druga strona może próbować zaproponować ci nieuczciwe warunki. Nie daj się oszukać i zawsze zastanów się, czy proponowane rozwiązanie jest dla ciebie korzystne.
Miej listę celów – przed rozpoczęciem negocjacji z drugą stroną, zastanów się, co dla ciebie jest najważniejsze i postaraj się zdefiniować swoje cele, załóż pewien margines błędu.
Uważaj na nieporozumienia – podział majątku to skomplikowany proces, który może prowadzić do nieporozumień między stronami. Upewnij się, że wszystkie warunki są jasne i zrozumiałe dla obu stron.
Staraj się porozumieć – w sytuacji, gdy jest to możliwe, warto starać się porozumieć z drugą stroną w sposób pokojowy i wypracować rozwiązanie, które będzie korzystne dla obu stron.
Jak pomocny jest ten post?
Oceń artykuł
Średnia ocena 0 / 5. Głosów: 0
Brak ocen