Odpowiedzialność członka zarządu za zobowiązania podatkowe (art. 116 ustawy Ordynacja podatkowa) – jak się bronić?
Gdy Naczelnik Urzędu Skarbowego wszczyna postępowanie w sprawie orzeczenia solidarnej odpowiedzialności byłego członka zarządu za zaległości podatkowe spółki, strona z reguły zakłada, że nie masz szans w sporze z Organem. Tymczasem art. 116 ustawy Ordynacji Podatkowej jest tak skonstruowany, ze umożliwia skuteczną obronę – wiele jednak zależy od okoliczności konkretnego przypadku. Według art. 116. Ordynacji podatkowej za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji, spółki akcyjnej lub spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się bezskuteczna, a członek zarządu nie wskazuje mienia spółki, z którego można zaspokoić zaległości podatkowe spółki, albo też nie wykazał, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości, lub nie wykazał, że zostało otwarte postępowanie restrukturyzacyjne. Dodatkowo wskazany artykuł przewiduje, że odpowiedzialność członka zarządu jest wyłączona, jeśli ten wykaże, że nie zgłosił wniosku o upadłość bez swojej winy.
Bezskuteczność egzekucji wobec spółki
Pomijaną, a niezwykle istotną kwestią, jest w praktyce fakt, że niezaspokojenie w postępowaniu egzekucyjnym, choćby części zaległości podatkowej spółki może skutkować odpowiedzialnością podatkową członków zarządu tej spółki, ale niezbędne jest wykazanie przez wierzyciela zastosowania środków egzekucyjnych do całego majątku dłużnika (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 marca 2012 r., II UK 152/11, Legalis). Bezskuteczność egzekucji trzeba rozumieć jako niemożność uzyskania zaspokojenia z całego majątku spółki, a nie tylko z pewnych jego składników (por. wyrok Sądu Najwyższego z 6 marca 2012 r., I UK 318/11, Legalis). Bardzo często organ podatkowy zajmuje jedynie rachunek bankowy firmy, pomija natomiast inne składniki majątkowe wskazane w sprawozdaniu finansowym – to wszystko można wykorzystać w obronie przed poniesieniem odpowiedzialności.
Przedawnienie roszczeń z art. 116 Ordynacji Podatkowej
Kluczowe może być również zbadanie terminu przedawnienia – paradoksalnie opieszałość organu we wszczęciu postępowania, a następnie wydaniu decyzji – może uwolnić od odpowiedzialności. Jeżeli w Twojej sprawie wszczęte zostało postępowanie w tym przedmiocie, warto swoje możliwości i sposoby obrony skonsultować z prawnikiem. Działać trzeba nie na etapie skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, ale już w momencie wszczęcia postępowania przez Naczelnika Urzędu Skarbowego. Jeżeli natomiast spółka ma długi podatkowe, skonsultuj sprawę, choćby po to, aby takie postępowanie zostało wszczęte przeciwko Tobie. W celu umówienia się na konsultację zapraszam do kontaktu na [email protected].
