Gdy wierzyciel uzyska informację, że wobec dłużnika zostało otwarte postępowanie upadłościowe, często nie robi nic. Co prawda syndyk wysyła do wierzyciela stosowne pismo o konieczności zgłoszenia wierzytelności w określonym terminie, ale w gruncie rzeczy wierzyciel nie wie, czy zostanie zaspokojony i po jakim czasie, a także z jakich powodów umieszczenie go na liście wierzytelności nie następuje automatycznie.
Czym jest zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym?
Najprościej rzecz ujmując, zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym pełni funkcję pozwu. Brak zgłoszenia wierzytelności może zamknąć wierzycielowi drogę do dochodzenia roszczenia w przyszłości. Rzadko kto wie, że zgłoszenie wierzytelności nieznacznie po terminie – zazwyczaj nie będzie wiązało się dla wierzyciela z kosztami. Zgłoszenie wierzytelności jest bezpłatne – a zatem zawsze warto ją zgłosić.
Czy zawsze musimy zgłosić wierzytelność?
Zgodnie z przepisami prawa upadłościowego wierzyciel, którego wierzytelność była zabezpieczona hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym, hipoteką morską lub przez inny wpis w księdze wieczystej lub w rejestrze okrętowym, nie ma obowiązku dokonywać zgłoszenia wierzytelności. W takich przypadkach wierzytelności będą umieszczone na liście wierzytelności z urzędu. Jest jednak istotny niuans – w praktyce część syndyków umieszcza taką wierzytelność na liście, przypisując jej jednak wartość „zero” - tłumaczą to brakiem możliwości sprawdzenia wysokości wierzytelności u upadłego. Nie będą wymagały zgłoszenia należności ze stosunku pracy, które także umieszcza się na liście wierzytelności z urzędu.
Co zrobić, gdy nie wiemy, jak należy wypełnić wzór i jakie dokumenty załączyć?
Najbezpieczniej jest skorzystać z pomocy doradcy restrukturyzacyjnego, który wypełni zgłoszenie wierzytelności z najwyższą starannością, tak, aby zostało przyjęte przez Sędziego-komisarza.
Więcej informacji: [email protected]
Z długami nierzadko zmierzyć się muszą nie tylko konsumenci, ale również przedsiębiorcy. Po zmianach w obowiązującym prawie o upadłość konsumencką jest znacznie łatwiej, aniżeli miało to miejsce kilkanaście lat wstecz. Jeśli zaciągnięte przez nas finansowe zobowiązania przekraczają możliwości zarobkowe, warto rozważyć kwestię upadłości konsumenckiej czy też upadłości gospodarczej.
Jak wskazuje nazwa, upadłość konsumencka przeznaczona jest dla osób fizycznych. Także zadłużeni rolnicy, którzy przestali już prowadzić działalność i zechcą skorzystać z oddłużenia, mogą złożyć stosowny wniosek o upadłość, mając na względzie przepisy związane z upadłością konsumencką. Z uwagi na fakt, iż upadłość gospodarcza jest kosztownym i skomplikowanym procesem, wiele osób zasłużonych będących przedsiębiorcami zastanawia się, czy jest jakaś alternatywa na pozbycie się długów. Rozwiązanie może stanowić zamknięcie działalności gospodarczej i późniejsze skorzystanie z upadłości konsumenckiej.
W wypadku osób prowadzących działalność gospodarczą, upadłość ma windykacyjny charakter, zaś cel postępowania stanowi zaspokojenie wierzycieli w możliwie najwyższym stopniu. Jeżeli pozwolą na to racjonalne względy - dotychczasowa firma dłużnika zostanie zachowana. Wskazuje na to chociażby fakt, iż w wypadku, kiedy właściciel firmy nie ma środków mających pokryć koszty postępowania, wniosek o upadłość zostanie oddalony. Natomiast w wypadku osoby fizycznej, cel postępowania - taki sam wobec jak największego zaspokojenia wierzycieli - stanowi oddłużenie dłużnika.
Brak majątku pod postacią dóbr użytku trwałego albo dochodów stanowi nieusuwalną przeszkodę dla postępowania upadłościowego przedsiębiorcy. Wówczas oddalenie wniosku przez sąd jest obligatoryjne, a przedsiębiorca zostaje skazany na toczenie się przeciw niemu postępowania o charakterze egzekucyjnym. Natomiast w wypadku konsumentów brak majątku, który mógłby zaspokoić chociażby po części wierzycieli, nie jest przeszkodą dla przeprowadzenia upadłości konsumenckiej.
Wniosek o upadłość osoby nie prowadzącej działalności gospodarczej musi spełnić mniej wymogów formalnych w zakresie treści oraz ilości załączników.
Postępowanie upadłościowe osoby prowadzącej działalność gospodarczą, ma uregulować wspólne dochodzenie roszczeń przez różnych wierzycieli wobec pojedynczego dłużnika. Dlatego zatem warunkiem ogłoszenia upadłości gospodarczej, będzie istnienie przynajmniej dwóch wierzycieli. W wypadku zaś konsumentów - z uwagi na postępowanie, jakim jest oddłużenie - nie ma konieczności pojawienia się zadłużenia wobec przynajmniej 2 podmiotów. Konsument może mieć tylko jednego wierzyciela, na przykład bank, od którego otrzymał kredy na poczet zakupu domu.
Wyłącznie w przypadku upadłości osoby fizycznej, spotykane jest uprzywilejowanie upadłego odnośnie sprzedaży przez syndyka domu albo mieszkania poprzez wydzielenie kwoty z masy upadłości na poczet czynszu najmu mieszkania dla upadłego. Dom albo mieszkanie osoby prowadzącej działalność gospodarczą, stanowi składnik masy upadłości podlegający zasadom likwidacji, zaś jej mieszkaniowe potrzeby nie będą w żaden sposób uwzględnione w przebiegu postępowania.
Postępowanie naprawcze, ma za zadanie zapobiegać powstaniu stanu niewypłacalności nadmiernie zadłużonego przedsiębiorcy. Nie istnieje odpowiednik dla takiego postępowania w wypadku osób fizycznych. Zagrożeni niewypłacalnością konsumenci, mają szansę skorzystania tylko z metod pozasądowych odnośnie regulacji cywilnoprawnych stosunków z wierzycielami.
Plan spłaty, stanowi szczególne rozwiązanie, które nie jest obowiązkowe dla osób korzystających z upadłości konsumenckiej, oczywiście pod pewnymi warunkami. Przedsiębiorcy chcący skorzystać z instytucji upadłości, mają obowiązek spłaty zadłużenia w ratach.
Najlepszym wyborem, będzie zdecydowanie upadłość konsumencka, która może pomóc w oddłużeniu również osobom fizycznym, które są byłymi przedsiębiorcami. Jest to skuteczna opcja, która pozwala na zakończenie nierentownej działalności gospodarczej, jak również umorzenie wszystkich zobowiązań upadłego - nie tylko wobec wierzycieli publicznych, ale też prywatnych.
Z uwagi na fakt, iż upadłość może zaspokoić wierzycieli w korzystniejszy sposób, aniżeli ma to miejsce w wypadku postępowania egzekucyjnego, to niedopełnienie obowiązku złożenia wniosku o takie postępowanie przez przedsiębiorcę, podlega niżej opisanym sankcjom:
Wniosek o upadłość konsumencką, może zostać oddalony przez sąd, jeśli:
W opisanych wyżej przypadkach, sąd może jednakże wydać postanowienie odnośnie upadłości, jeśli postępowanie będzie uzasadnione względami humanitarnymi albo względami słuszności. Zatem, wszystko jest zależne w dużej mierze od sędziego prowadzącego dane konsumenckie postępowanie upadłościowe.
Na to pytanie prawo upadłościowe daje jednoznaczną odpowiedź: Taki przedsiębiorca nie tylko może, ale wręcz w przypadku niewypłacalności swojej firmy ma obowiązek złożyć wniosek o ogłoszeniu upadłości. Nie można jednak mylić takiego wniosku z wnioskiem o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, który to może zostać złożony jedynie przez podmiot, który przedsiębiorcą nie jest. Bardzo poważnym błędem w przypadku niewypłacalności jednoosobowej firmy jest szybkie wyrejestrowywanie działalności i próby wyłącznie częściowych spłat wierzycieli lub skierowania wniosku o upadłość konsumencką.
Koszty prowadzenia postępowania upadłościowego – to podstawowa różnica pomiędzy „tanią” i możliwą do sfinansowania przez Skarb Państwa upadłością konsumencką, a upadłością przedsiębiorcy. Niestety, brak w prawie upadłościowym regulacji pośredniej, która mogłaby być stosowana w stosunku do małych firm z nieznacznymi obrotami. Najczęściej – koszty likwidacji najmniejszej niemal firmy sięgają 50 tysięcy złotych (nierzadko są to jeszcze wyższy kwoty). Wobec takich informacji – przedsiębiorcy nie decydują się na złożenie wniosku o upadłość, uznając, że jest to „sztuka dla sztuki”. Zaczynają klasyczne „kombinowanie” – spłacają niektórych wierzycieli, likwidują działalność, zakładają spółkę lub „działalność na żonę” i przenoszą tam swoich dochodowych klientów. W mojej ocenie to rozwiązania niezgodne z prawem, krótkowzroczne i zmierzające do funkcjonowania w szarej strefie z komornikami na głowie, a nierzadko ze sprawą karną w tle. Dlatego nie zgadzam się, że złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości, który i tak może zostać oddalony z uwagi na to, że majątek nie wystarczy na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego jest sztuką dla sztuki. Tak jest skonstruowane prawo – należy zatem szukać rozwiązań, które są z nim zgodne, a nie poddawać się trendowi „drogi na skróty”.
Polecam kontakt z licencjonowanym doradcą restrukturyzacyjnym – sama konsultacja nie jest droga, a pozwoli poznać podstawowe mechanizmy rządzące prawem restrukturyzacyjnym i upadłościowym. W pierwszej kolejności należy przemyśleć, czy wystarczą działania faktyczne usprawniające działalność przedsiębiorstwa, czy jest to już czas na procedury sądowe zmierzające choćby do redukcji zobowiązań, a w ostateczności do upadłości.
Celem umówienia konsultacji zapraszam do kontaktu: [email protected].
KRZ - czym jest i do czego służy?
Przedsiębiorcy często zadają sobie pytanie, w jaki sposób zweryfikować kontrahenta przed zawarciem umowy? Najbardziej pożądane są zazwyczaj sposoby nieodpłatne. Wiadomo, że na rynku można skorzystać z analiz sytuacji finansowej kontrahenta, zamówić raport z komercyjnego rejestru długów czy zamówić inną usługę, która zweryfikuje innego przedsiębiorcę. Główną wadą tych metod jest jednak ich koszt.
Istnieją również bezpłatne metody weryfikacji kontrahentów, np. poprzez dokładne sprawdzenie historii wpisów w KRS i ewentualne sprawdzenie sprawozdań finansowych za ubiegłe lata. Te metody często nie dają jednak pełnego obrazu sprawy.
Z dniem 1 grudnia 2021 roku został uruchomiony Krajowy Rejestr Zadłużonych. Warto zapoznać się z tym rejestrem, ponieważ w niedalekiej perspektywie może pomóc przedsiębiorcom w weryfikacji kontrahentów.
Krajowy Rejestr Zadłużonych, w skrócie portal KRZ, to publiczny rejestr dłużników w systemie teleinformatycznym, który jest prowadzony przez Ministra Sprawiedliwości. System informatyczny o nazwie Krajowy Rejestr Zadłużonych jest jednym z projektów polskiego rządu, nad którym pracowano intensywnie od 2016 roku, by zgodnie z planami mógł zacząć obowiązywać od początku stycznia 2022. Każdy ma mieć prawo zapoznać się z danymi w nim ujawnionymi. Zgodnie z projektem rozporządzenia w sprawie m.in. sposobu zamieszczenia danych w KRZ, sposobu przetwarzania i ujawniania danych w nim zawartych (nr w RCL - A425), jednym z kryteriów wyszukiwania danych zawartych w rejestrze w odniesieniu do osób fizycznych będzie nr PESEL, a w przypadku innych podmiotów nr KRS.Chociaż jego nazwa zbliżona jest bardzo do znanego już przedsiębiorcom i osobom fizycznym KRD (Krajowy Rejestr Długów), obie bazy mają odmienne zastosowanie.
Główne cele Krajowego Rejestru Zadłużonych
Krajowy Rejestr Zadłużonych został stworzony przede wszystkim w celu:
Podmioty, których dane będą ujawniane w KRZ
W KRZ będą ujawniane informacje (art. 2 ust. 1 ustawy o KRZ) o:
Przez podmioty rozumieć należy osoby fizyczne, osoby prawne (w tym m.in. spółkę z o.o. czy akcyjną) oraz jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną (w tym m.in. wszystkie osobowe spółki handlowe).
Według projektowanej nowelizacji ustawy o KRZ dodane ma być także postępowanie o zatwierdzenie układu na zgromadzeniu wierzycieli przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej (art. 49125 P.u.).
Według projektowanej nowelizacji ustawy o KRZ słowo "oraz" ma być zastąpione słowem "lub". Przy uwzględnieniu tej zmiany do wpisania osoby fizycznej do KRZ wystarczy, że toczy się wobec niej egzekucja np. świadczeń alimentacyjnych i zalega ona ze spełnieniem tych świadczeń za okres dłuższy niż 3 miesiące.
Zalety Krajowego Rejestru Zadłużonych w porównaniu do RDN:
KRZ – wady
Do głównych wad KRZ można zaliczyć przede wszystkim konsekwencje dla dłużników w postaci np. zerwania dotychczasowych współprac, a także zmniejszenie rentowności wypływające np. z braku nowych zleceń lub zredukowania zainteresowania usługami. To również niemożność zakupu niezbędnych produktów na fakturę z odroczonym terminem płatności, wzięcie towarów na raty i wiele innych następstw związanych z upublicznieniem informacji o sytuacji ekonomicznej dłużnika.
Jakiego rodzaju informacje można znaleźć w Krajowym Rejestrze Zadłużonych?
Rodzaj i zakres ujawnionych informacji różni się, w zależności od sprawy. Jednak niezależnie od rodzaju, w KRZ znajdziemy informacje takie jak:
Co ważne – informacją jawną w Krajowym Rejestrze Zadłużonych jest ta o złożeniu wniosku oraz to, w jaki sposób został on rozpatrzony, Treść tych wniosków jest jednak dostępna wyłącznie dla osób związanych ze sprawą.
Wpisy w Krajowym Rejestrze Zadłużonych są przechowywane maksymalnie dziesięć lat. Wpis zostanie usunięty po:
Ogólnopolski rejestr daje dostęp do 4 wyspecjalizowanych portali internetowych. Na system teleinformatyczny składają się:
Każdy z nich jest przeznaczony dla innej grupy użytkowników i daje dostęp do różnego rodzaju informacji.
Według raportu Krajowego Rejestru Długów z 2021 roku wierzytelności dłużników w Polsce przekraczają sumę 59 mld zł. Ponad 47 mld PLN to długi konsumentów, 11,6 mld PLN to wierzytelności firm. Te duże liczby udowadniają, że rejestr dłużników z rzetelnymi i aktualnymi danymi jest Polsce bardzo potrzebny. Dane o dłużnikach mogą pomóc w odzyskiwaniu należności, weryfikowaniu wiarygodności osób i firm, zabezpieczaniu transakcji i umów oraz mają zastosowanie prawne i procesowe w postępowaniach karnych i tych wynikających ze stosunków cywilnych.
Przeciętny Kowalski, który nie ma środków na spłatę długów może spać spokojniej – oddłużenie nie będzie już takie trudne. W 2018 r. do sądów upadłościowych wpłynęło 12719 wniosków o ogłoszenie upadłości konsumenckie, przy czym sądy ogłosiły upadłość w stosunku do ponad 6 500 osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Niestety prawie połowa osób składających wniosek – nie doczekała się szczęśliwego finału, a wniosek wobec tych osób został przez sąd oddalony. Nowe przepisy prawne wejdą w życie w 2020 r., przewidywalnie w jego I kwartale.
Na mocy nowych przepisów oddłużyć będą mogły się osoby, które doprowadziły do swej niewypłacalności lub zwiększyły jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa. Dziś, zgodnie z art. 491(4) prawa upadłościowego, to niedopuszczalne, a sąd musi oddalić wniosek. Zarazem w nowych przepisach wskazane jest, że sąd oddali wniosek, jeżeli „upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień w sposób celowy, w szczególności przez trwonienie części składowych majątku oraz celowe nieregulowanie wymagalnych zobowiązań”. Osoba, która doprowadziła do swojej upadłości lub istotnie zwiększyła jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa będzie traktowana surowiej. Plan spłat wobec takiej osoby nie będzie mógł być ustalony na okres krótszy niż 36 miesięcy i dłuższy niż 84 miesiące.
Nie można również pominąć uproszczenia procedur. Ma to znaczenie zwłaszcza przy upadłościach „bezmasowych” (przy braku majątku) – gdy postępowanie upadłościowe rzadko kończyło się po 6 miesiącach, choć syndyk nie musiał przecież spieniężać majątku oraz przygotowywać planu podziału. Obecnie taka uproszczona upadłość ma szanse zostać przeprowadzona szybko i sprawnie.
Nowa ustawa to szansa dla osób, w stosunku do których wniosek został wcześniej oddalony w związku z przypisaniem dłużnikowi rażącego niedbalstwa lub winy w doprowadzeniu do swojej niewypłacalności. Należy zakładać, że większość osób składających wniosek o upadłość uzyska szansę na oddłużenie.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się, czy masz szansę na ogłoszenie upadłości na „starych przepisach”, wypełnij ankietę: https://wolczkiewicz.pl/index.php/upadlosc-konsumencka-ankieta/.
Jedno jest pewne – restrukturyzacja i procedury upadłościowe nie są dostosowane do nadzwyczajnej sytuacji, wywołanej sztucznym zamknięciem wielu firm. Dodatkowym problemem jest paraliż sądów. Jak podaje Puls Biznesu: https://www.pb.pl/pandemia-nie-pozwala-bankrutom-upasc-990383: w kwietniu padł zaskakujący rekord – ogłoszono upadłości tylko 34 przedsiębiorstw.
Wnioski o ogłoszenie upadłości nie są również składane. Zgodnie z regulacją tarczy 2.0 obowiązek złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie 30 dni od dnia powstania stanu niewypłacalności jest zawieszony (o ile przedsiębiorca spełni pewne warunki). Przede wszystkim firma, a ściślej osoba odpowiedzialna za złożenie wniosku, musi wykazać, że stan niewypłacalności powstał z powodu COVID-19. Na tym tle mogą rodzić się wątpliwości. Pamiętajmy również, że w dobie tak szybko zmieniającego się prawa za chwilę termin może się ponownie otworzyć.
Mówię to swoim Klientom zawsze: poznaj opcje, procedury, zasady, które chronią Cię również przed odpowiedzialnością finansową i karną. Sędzia, który będzie później rozstrzygał Twoją sprawę, bazuje na określonych przepisach ustaw: prawo upadłościowe, prawo restrukturyzacyjne i kodeks karny. Twoim tłumaczeniem nie może być to, że czegoś nie wiedziałeś. Nie będzie nim również to, że „sądy przecież nie działają”. Spotkaj się z doradcą restrukturyzacyjnym – on poinformuje Cię o treści przepisów i praktycznym ich zastosowaniu – o Twoich opcjach, szansach, ale również o obowiązkach.
Najpierw trzeba przyjrzeć się sytuacji i możliwej restrukturyzacji finansowej. Przeprowadzić rozmowy z wierzycielami, sprawdzić, czy i w jakim zakresie można skorzystać z dofinansowań i jak ciąć koszty.
Jeżeli ten etap nie zakończy się pozytywnie – należy rozważyć temat restrukturyzacji sądowej. Restrukturyzacja chroni przed egzekucjami i umożliwia zawarcie układu polegającego np. na redukcji zobowiązań. Jeżeli natomiast podmiot jest głęboko niewypłacalny, finansowanie niedostępne – lepiej złożyć wniosek o upadłość już teraz.
Jeżeli chcesz umówić się z licencjonowanym doradcą restrukturyzacyjnym – zapraszam do kontaktu na: [email protected]
